Gặp đoạn đường tốt, lại không phải dừng tránh tàu nên
đoàn tàu liên vận chạy với tốc độ khá cao. Lúc gần trưa tàu đã bỏ lại đằng sau
dãy núi Cai Kinh và lao vun vút giữa những cánh đồng vùng Kinh Bắc. Nắng thu
trải vàng trên những cánh đồng lúa đang vào mẩy, chỗ vàng chỗ xanh như một bức
tranh. Như bị thôi miên trước viễn cảnh một mùa vàng bội thu, chủ nhiệm chính
trị Bổn thì thầm:
- Lúa tốt lắm. Năm nay chắc được mùa to. Không lo đói
nữa rồi.
Như được khơi đúng mạch, câu chuyện của đoàn cán bộ
binh chủng Thiết giáp lại rộ lên sôi nổi. Hết người này đến người khác thi nhau
kể những kỷ niệm về những ngày đói quay, đói quắt trong chiến trường. Rồi những
cách chống đói mà chỉ có lính mới nghĩ ra được. Ông Đào không tham gia câu
chuyện. Chẳng phải là ông coi thường cái sự ăn uống. Ông quá biết đi nữa là
khác. Thì từ ngày xửa ngày xưa các cụ nhà mình chẳng đã đúc kết “có thực mới
vực được đạo” là gì. Ai cũng biết vậy. Ai chẳng muốn yên ổn, ấm no. Nhưng bao
đời nay đã mấy lúc mà người dân xứ sở này được yên ổn làm ăn. Hết giặc nọ đến
giặc kia xâm chiếm, đô hộ. Dù chẳng muốn nhưng đành phải bỏ cả nhà cửa, ruộng
vườn trần lưng ra chiến đấu. Cứ nhìn trên những cánh đồng suốt hàng chục năm
qua nào có thấy đâu bóng dáng thanh niên, trai tráng. Tất cả đã ra chiến
trường, mọi việc ở nhà dồn hết lên những đôi vai mảnh mai của những người phụ
nữ và những tấm lưng đã còng xuống vì thời gian của những ông già. Được hai năm
nay không còn chiến tranh phá hoại, việc làm ăn có phần thuận lợi hơn nên lúa
má chắc khá hơn.
Chẳng mấy lúc tàu đã đến Cầu Đuống. Mặc dù đã được
củng cố lại nhưng những dấu tích của chiến tranh phá hoại vẫn hiển hiện rõ nét.
Cây cầu mình đầy thương tích võng hẳn xuống khi đoàn tàu chậm chạp bò qua. Phía
thượng lưu, một cây cầu treo vẫn đang tồn tại. Những chiếc ô tô xếp hàng chờ
tới lượt qua đang dồn thành đoàn hai bên đầu cầu. Bên kia sông, kho xăng dầu
Đức Giang vẫn ngổn ngang những bồn chứa dầu ám đen màu khói. Tham mưu trưởng
Kiệm lo lắng:
- Chết thật! Không biết kho tàng thế này thì xăng dầu
nhận về biết chứa vào đâu. Cánh mình mà thiếu cái món này thì gay đấy.
Chủ nhiệm kỹ thuật Nhẫn nhanh nhảu:
- Anh không lo! Hôm trước tôi gặp anh bạn trên tùy
viên sứ quán, anh ấy cho biết ta đã mở đường ống xăng dầu vào đến Tây Nguyên
rồi. Lại còn phấn đấu đến hết năm nay sẽ mở vào tận miền Đông Nam Bộ nữa- Nhẫn
mơ màng- Thế là từ nay hết cảnh xe tải chở phuy dầu chạy theo xe tăng rồi, cứ
ngồi một chỗ mở van là sẽ có dầu ngay.
Trưởng phòng tác chiến Phùng xác nhận:
- Đúng là đường ống xăng dầu đã vào gần đến B2 rồi
nhưng mọi chuyện không đơn giản như anh Nhẫn nói đâu. Không phải bạ chỗ nào
cũng mở van, đóng van được. Người ta cũng phải thiết lập các trạm tiếp nhận và
trung chuyển chứ.
Tham mưu trưởng Kiệm cười xòa:
- Trung chuyển gì thì trung chuyển nhưng thế là tốt
lắm rồi. Chuyễn này thì ta tha hồ mà chạy không phải lo gì chuyện thiếu dầu
nữa.
Thấy phó tư lệnh Đào không tham gia câu chuyện mà cứ
đăm đắm nhìn về phía xa. Biết phía đó là hướng quê ông nên chủ nhiệm chính trị
Bổn hỏi nhỏ:
- Từ đây có nhìn thấy làng thủ trưởng không?
Ông Đào cười nhẹ:
- Nếu đứng lên nóc toa tàu chắc là nhìn thấy.
Câu chuyện giữa mấy anh em lại xoay về chuyện làng
quê, chuyện nhà cửa, vợ con. Sôi nổi nhất vẫn là tham mưu trưởng Kiệm:
- Chuyến này về phải cho mấy con mẹ sề biết thế nào là
bơ sữa của Liên Xô.
Phùng phụ họa:
- Không những là bơ sữa mà lại còn để dành những một
năm nay rồi. Kiểu này thì sang năm sẽ có khối xe tăng con mới xuất xưởng đây.
Kiệm cười hết cỡ, miệng cứ oang oang:
- Chắc chắn rồi. Mà lô xe tăng này chất lượng sẽ cao
đấy.
Tàu đã qua ga Gia Lâm và bắt đầu vào cầu Long Biên.
Cây cầu gần trăm tuổi lại phải chịu không biết bao nhiêu bom đạn Mỹ nay mới
được vá víu lại, tàu đi đến đâu lại oằn mình xuống đến đấy. Không còn thấy bóng
dáng những khẩu đội cao xạ trên nóc cầu như năm nào nhưng những thanh giằng
thép to tướng bị tên lửa Mỹ tiện đứt vẫn treo lủng lẳng như chứng tích cho một
thời oanh liệt chưa xa. Hai bên làn đường bộ ô tô, xe đạp và cả người đi bộ
gồng gánh đi lại tấp nập, hối hả. Đằng sau cái sự tất bật ấy vẫn thấy ánh lên
niềm vui trên những gương mặt đang lướt qua bên cửa sổ toa tàu. Ông Đào mơ màng
nghĩ tới cái viễn cảnh ngày đất nước thống nhất, cả nước tập trung cho công
cuộc xây dựng như lời di chúc của Bác Hồ năm nào: “Còn non, còn nước, còn người; Thắng giặc Mỹ ta sẽ xây dựng hơn mười
ngày nay”. Ngày đó chắc chắn sẽ đến trong một tương lai không xa. Nhưng để
đến được ngày đó, những người lính như ông sẽ còn phải phấn đấu nhiều. Ông ngồi
thẳng lại và thầm sắp xếp những công việc cần phải làm ngay khi về cơ quan.
Trước hết, phải nắm lại tình hình các đơn vị thật cụ thể. Trên cơ sở đó sẽ có
những giải pháp để nâng cao sức mạnh chiến đầu cho từng đơn vị cũng như toàn
binh chủng. Tiếp đó, cần nhanh chóng hoàn thiện một số tài liệu trên cơ sở tổng
kết kinh nghiệm các trận đánh của ta và những kiến thức tiếp thụ được của bạn
để kịp thời phổ biến xuống tận cơ sở. Tình hình đã có nhiều thay đổi, đối tượng
và quy mô tác chiến đều có những nét mới. Địa bàn tác chiến cũng sẽ không chỉ
gói gọn ở vùng đồi núi mà sẽ mở rộng xuống đồng bằng, có thể phải tiến công
những đô thị lớn. Nếu không thay đổi cách đánh cho phù hợp chắc chắn sẽ không
thể hoàn thành nhiẹm vụ.
Đoàn tàu kéo một hồi còi dài rồi từ từ chạy vào thành
phố. Loang loáng hai bên cửa sổ là những mái ngói xám màu rêu mốc. Ít phút sau,
tàu đã vào trong ga Hàng Cỏ. Đoàn tàu từ từ dừng lại. Mấy anh em trong đoàn
chen chúc nhau bên cửa sổ nhìn ra và vẫy tay rồi rít. Thì ra trưởng ban cán bộ
Hiệu cùng mấy cán bộ cơ quan đã đứng đợi trên sân ga từ bao giờ không biết. Anh
em gặp nhau tay bắt, mặt mừng. Thế là họ đã được đặt chân lên mảnh đất Thủ đô
sau một năm xa cách.
Sau phút hàn huyên, Hiệu đến trước phó tư lệnh Đào nói
nhỏ:
- Báo cáo thủ trưởng! Nhận được tin hôm nay đoàn về Bộ
tư lệnh cử tôi và mấy anh em đi đón. Phương tiện thì có một xe con cho thủ
trưởng. Còn anh em có một xe ca chung.
Ông Đào nắm chặt hai tay người trưởng ban cán bộ:
- Cảm ơn các đồng chí ở nhà đã lo cho chu đáo- Ông lắc
lắc cánh tay Hiệu- Anh em mình ở nhà có khỏe không? Công việc thế nào?
Hiệu rành giọt:
- Báo cáo thủ trưởng, mọi người ở nhà vẫn khỏe. Về
công việc vẫn bình thường. Hiện chỉ có đoàn của phó chính ủy Thu và tham mưu
phó Đỗ đi nắm tình hình các đơn vị trong Nam nhưng cũng sắp sửa ra rồi.
Chính ủy Sính có thư gửi thủ trưởng đây ạ.
Nhận tờ giấy từ tay Hiệu, ông Đào mở ngay ra xem. Đọc
lướt qua một lượt xong ông suy nghĩ một chút rồi cao giọng:
- Các đồng chí chú ý đây! Các thủ trưởng Bộ tư lệnh đã
cho phép chúng ta nghỉ ít ngày trước khi lên cơ quan tiếp tục công tác. Thời
gian cụ thể là một tuần tính từ ngày mai. Bộ tư lệnh cũng cho xe đón chúng ta-
Ông dừng lại trao đổi với Hiệu một lát rồi tiếp tục- Những đồng chí không ở
cùng hướng đó cứ đưa hành lý lên xe, lát nữa xe sẽ đưa ra bến xe.
Vài tiếng vỗ tay lẹt đẹt nổi lên. Mọi người xúm lại
bắt tay ông Đào rồi bắt đầu khuân hành lý ra xe. Hiệu và một cán bộ nữa xách hộ
đồ cho phó tư lệnh. Chỉ một loáng hai chiếc xe đã lăn bánh rời khỏi cửa ga.
Chương 17
Tin cô Hiền con dâu bà cụ Đảm đi thăm
chồng được xe con đưa về tận nhà như một làn gió lan nhanh khắp cái làng quê
nhỏ bé. Người ta cứ thi nhau phỏng đoán rồi thì thà thì thầm rỉ vào tai nhau đủ
thứ chuyện. Người thì bảo anh Nhã chắc làm to lắm nên mới có xe con đưa vợ về
thế này. Người thì bảo không phải, chắc có chuyện gì đặc biệt xảy ra với anh ấy
nên đơn vị mới tổ chức đưa vợ về. Chẳng ai chịu ai. Thế là người ta cùng kéo đến
nhà bà cụ Đảm để thực mục sở thị và hóng chuyện cho ra ngô, ra khoai. Cũng có
nhiều người đến để hỏi thăm tin tức người nhà trong chiến trường. Nhưng cũng có
rất nhiều người đến chỉ để thăm Hiền và mừng cho bà cụ. Thành ra căn nhà ba
gian vốn thường xuyên vắng vẻ của mẹ con Nhã tối hôm nay dường như trở nên quá
chật hẹp. Ngồi ở bộ bàn ghế giữa nhà là ông trưởng tộc, bố Hiền và mấy ông bác,
ông chú trong họ. Hai cái giường hai bên dành cho các cụ, các bà lớn tuổi. Cánh
trung niên và mấy bà sồn sồn thì gặp đâu ngồi đấy, người thì kê cái chổi ngồi
tạm, người thì đánh bệt luôn xuống đất tràn cả ra ngoài hè. Tiếng nói cười râm
ran như trong đám giỗ. Hiền thì vừa tíu tít rót nước và bê đĩa kẹo bánh mời mọi
người dùng, vừa líu ríu trả lời những câu hỏi được tung ra tới tấp. Bà cụ Đảm
ngồi yên một chỗ lặng lẽ cười, đôi mắt cứ nhìn như dán vào cái bụng lùm lùm của
cô con dâu.
Rõ ràng là so với dạo ở nhà Hiền trông
khác đi nhiều. Cô như một bông hoa đang trổ mã, cả sắc và hương đều ở vào thời
kỳ mặn mà nhất. Cái vẻ héo hon ngày nào đã được thay bằng một cơ thể mơn mởn
đày sức sống. Còn đôi mắt buồn muôn thuở giờ đây lúc nào xũng lấp lánh một niềm
hạnh phúc không cần giấu diếm. Đợi cho Hiền mời nước hết lượt bà con, ông
trưởng tộc mới trịnh trọng:
- Nào, bây giờ cháu nói cho bà con
biết tình hình cháu vào trong ấy mấy tháng vừa rồi ra sao. Chiến trường đánh
nhau ác liệt như thế làm sao mà mày tìm được chồng. Mà sao đang đánh nhau thế
người ta vẫn cho người nhà vào thăm à?
Hiền khép nép đứng tỳ vào lưng chiếc
tràng kỷ ngay sau bố mình lễ phép:
- Dạ! Tiếng là chiến trường nhưng từ
khi ký hiệp định Pa- ri đến nay thì
tương đối yên ổn ạ. Bộ đội nhà mình với bọn lính ngụy đóng cách nhau độ hai
thửa ruộng, ở giữa lại còn dựng một cái nhà gọi là nhà hòa hợp dân tộc, có lúc
hai bên còn đánh bóng chuyền với nhau nữa. Nhưng đấy là bộ binh, còn đơn vị anh
Nhã nhà cháu thì ở phía sau thôi nên cũng không căng thẳng lắm. Còn cả lữ đoàn
thì đã xây dựng doanh trại đàng hoàng rồi, có cả nhà chiêu đãi sở cho người nhà
vào thăm. Hồi cháu ở trong ấy cũng có năm, sáu chị đang ở đấy.
Ông trưởng tộc gật gù ra chiều đã hiểu
vấn đề. Nhưng đám trung niên ngồi ngoài cửa thì nhao nhao lên hỏi:
- Lại có chuyện như thế cơ à? Bộ đội
ta với địch lại ở cách nhau có hai thửa ruộng là nghĩa làm sao?
Hiền cười bẽn lẽn”
- Cháu cũng chẳng biết đầu cua, tai nheo thế nào. Lúc
đầu cháu cũng thấy lạ và sợ nữa nhưng sau cũng quen đi. Cứ việc mình mình làm
thôi- Cô giấu biệt chuyện hôm lên thăm trận địa tiền tiêu bị bọn lính ngụy
trêu.
Có vẻ như lời giải thích đơn giản của Hiền làm cho mấy
trung niên chưa thỏa mãn, họ tiếp tục căn vặn:
- Thế thì hàng ngày bộ đội mình ở đấy làm gì? Chẳng lẽ
chỉ ăn rồi tán chuyện và đánh bóng với bọn ngụy thôi à?
Đến lúc này ông trưởng tộc mới thể hiện sự hiểu biết
và uy quyền của mình:
- Các anh chớ có hồ đồ. Các anh không nghe đài nói à?
Tán chuyện thì vẫn tán chuyện. Đánh bóng thì vẫn đánh bóng nhưng không được mất
cảnh giác. Các anh có biết có bao nhiêu điểm bị lấn chiếm trên toàn miền Nam hay không?
Đám trung niên bị điểm trúng huyệt ngồi im, đến lượt
mấy cụ bà vừa móm mém nhai trầu vừa cất giọng ngòng ngọng:
- Thế cháu vào trong ấy thì ăn uống thế nào? Có mỗi
tiêu chuẩn của chồng thì hai đứa ăn làm sao cho đủ?
Hiền nhẹ nhàng:
- Dạ, thưa các cụ! Bây giờ ở chỗ nhà con cũng đã tăng
gia sản xuất được rồi, chỗ đóng quân lại gần biển nên thực phẩm cũng không đến
nỗi thiếu thốn lắm.
Một cụ túm lấy tay Hiền kéo lại gần nhìn chăm chú rồi
phều phào:
- Ra là vậy. Thành ra nó béo lên khối đây này, các bà
ạ?
Hiền tủm tỉm cười, đôi má cứ đỏ lựng lên. Mấy mụ sồn
sồn ngồi ngoài hè thì thầm ghé tai nhau vẻ thèm thuồng:
- Gớm, được gặp chồng thì chả cần ăn cũng béo lên
trông thấy. Gái phải hơi trai như thài lài gặp cứt chó mà.
Mãi đến tầm chín giờ đêm mọi người mới lục tục ra về.
Đến lúc này Hiền mới chợt nhận ra là Hảo, cô bạn thân nhất của mình đã không có
mặt. Cô ngơ ngác hỏi mẹ chồng:
- Mẹ ơi! Lúc nãy mẹ có nhìn thấy cái Hảo bạn con nó
ngồi đâu không?
Bà cụ mẹ Nhã lắc đầu, giọng buồn rầu:
- Nó có sang đâu mà ngồi.
Hiền ngạc nhiên:
- Sao thế mẹ? Sao nó lại không sang?
Bà cụ ráo hoảnh:
- Người ta báo tử thằng Minh chồng nó rồi. Hồi con mới
đi được hơn tháng ấy.
Hiền đứng sững như trời trồng. Cô chợt nhớ lời Hảo
động viên mình hôm nghe đài Sài Gòn đưa tin Nhã chết. Chả lẽ Minh đã chết thật
rồi sao. Cô thảng thốt:
- Chết thật! Thế mà con không biết- Cô rân rấn nước
mắt vịn vào vai mẹ chồng- Mẹ ở nhà nhé, con phải sang với nó ngay.
Bà cụ lặng lẽ gật đầu. Hiền khoác vội thêm cái khăn
choàng trên đầu rồi chạy vụt ra ngõ. Vừa rảo bước cô vừa thầm gọi Nhã: “Anh ơi!
Khi có tin đồn anh chết, chính nó đã làm chỗ dựa cho em. Bây giờ chồng nó chết,
không biết em có giúp gì được cho nó không đây”. Thoáng trong lòng cô một cảm
giác bất nhẫn. Trong lúc bạn phải đón cái tin sét đánh này thì cô lại đang vui
thú cùng chồng. Nhớ lại cái dáng tất bật của chồng khi mình còn ở trong ấy cô
thầm mong khi cô ra về rồi Nhã sẽ đỡ vất vả hơn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét