Sẩm tối hôm đó thì đoàn công tác
của Kiệm cũng vào đến sở chỉ huy của đoàn thiết giáp miền Đông H6. Niềm vui gặp
gỡ như được nhân đôi vì tin chiến thắng từ Phước Long cũng vừa được báo về. Ôm
chặt lấy Kiệm, đoàn phó Hà nghẹn ngào:
- Đã quá anh ạ! Thấy trận đánh cù
nhày cả tuần, cứ ngỡ lại xuất hiện một cái An Lộc mới. Bây giờ thì ngon rồi.
Tối nay, mời các anh ở lại đây liên hoan luôn.
Kiệm thì tiếc hùi hụi:
- Giá như tôi không nán lại ở B3
mấy ngày thì đã kịp vào đây cùng các anh tham gia trận này- Nhẫm nghĩ một lát
anh giật tay Hà- Này, hay ngày mai anh bố trí cho bọn tôi xuống dưới đó tham
quan một buổi. Chắc chắn có nhiều bài học rút ra từ trận đánh này.
Hà cười giả lả:
- Cứ từ từ rồi đâu có đó! Còn bây
giờ mời anh đi tắm rửa rồi còn liên hoan.
Trong lúc đó thì Hữu đã xuống
Phòng chính trị. Sau phút hàn huyên anh hỏi thăm ngay về Cân. Chủ nhiệm chính
trị cười:
- Thằng chả còn trẻ mà làm việc
chắc chắn lắm. Đại đội của nó đang đánh nhau dưới Phước Long, chắc vài bữa nữa
mới về.
Hữu cũng hơi tiếc nhưng anh tự
nhủ thời gian công tác ở đây còn dài, thế nào rồi anh cũng gặp được Cân.
Cuộc gặp gỡ ấy đã diễn ra sớm hơn
dự kiến. Sau khi làm việc với ban chỉ huy đoàn, thống nhất kế hoạch công tác và
giao nhiệm vụ cho các bộ phận, Kiệm quyết định lên đường đi Phước Long cùng hai
trợ lý tham mưu. Vì công việc cũng chưa có gì gấp gáp lắm nên Hữu xin phép được
đi cùng. Kiệm ngần ngừ giây lát rồi gật
đầu cười khà khà:
- Cậu đi cũng được, có khi lại ra
được một bài thơ hay ấy chứ!
Mất hơn hai tiếng như đánh vật
trên con đường quân sự làm gấp, tầm quá trưa thì thày trò Kiệm đến được sở cao
su Phước Bình là vị trí tập kết sau chiến đấu của xe tăng. Đón các anh ở ngay
bìa rừng là đoàn phó Hồng và tham mưu phó Nghi. Lại những cái bắt tay, ôm hôn
thắm thiết và những lời hỏi thăm chí tình, chí nghĩa như những người anh em
ruột thịt đã xa cách lâu ngày. Những câu chuyện cứ nổ như ngô rang. Mãi một lúc
sau đoàn phó Hồng mới chợt nhớ ra:
- Vui chuyện quá, quên mất là đã
quá bữa rồi. Chắc các anh đều đã đói cả rồi phải không?
Kiệm dễ dãi thú nhận:
- Thực tình là tớ đói gần chết
rồi đây này.
Tham mưu phó Nghi cũng giật mình:
- Chết thật! Báo cáo phó tư lệnh,
nghe trên đoàn điện báo xuống anh em chúng tôi đã chuẩn bị cơm nước xong cả
rồi. Thế nhưng gặp thủ trưởng và anh em ở đây thành ra quên mất.
Cả đoàn đi sâu vào rừng cao su
chừng vài trăm mét thì đến chỗ trú quân của tiểu đoàn xe tăng. Nhìn những chiếc
xe tăng sứt sẹo còn đỏ bụi đất miền đông cùng những gương mặt trẻ đang chìm
trong giấc ngủ mê mệt trên những cánh võng toòng teng bên cạnh, Kiệm hiểu bộ
đội mình đã phải trải qua những ngày ác liệt, gian khổ đến mức nào. Nghi định
gọi anh em dạy chào phó tư lệnh binh chủng nhưng Kiệm ra hiệu để yên cho anh em
ngủ.
Bữa cơm trưa được dọn ra trên một tấm bạt ngay
cạnh lán chỉ huy. Liếc qua mâm cơm Kiệm thấy khá là thịnh soạn, có cả thịt tươi,
thịt hộp và giò hộp, chắc là chiến lợi phẩm mới thu được. Bên cạnh đó là mấy
cái hộp hình trụ bằng cổ tay, sơn màu xanh đỏ sặc sỡ. Vốn háu đói, Kiệm sà ngay
xuống mâm nhón một miếng giò nhai ngấu nghiến. Anh gật gù:
- Ngon ra phết, các cậu ạ- Cầm
cái hộp nhôm màu xanh lên tay, Kiệm tò mò- Thế còn cái này là cái gì? Trông cứ
y như quả lựu đạn khói ấy.
Mấy anh em cùng ngồi xuống, Nghi
tươi cười giải thích:
- Bia lon với nước ngọt chiến lợi
phẩm đấy, thủ trưởng ạ. Mấy lon màu xanh là bia, còn những lon màu đỏ này là
nước ngọt- Nói rồi anh giật nắp một lon bia đưa cho Kiệm- Thủ trưởng uống thử
xem có ngon bằng bia Hà Nội không?
Hơi ngần ngừ một lát nhưng rồi
Kiệm cũng ngửa cổ làm một ngụm, lát sau anh gật:
- Ngon lắm các cậu ạ! Mà bây giờ
thì cái gì chả ngon.
Đúng vậy thật. Suốt từ sáng đến
giờ chưa có cái gì vào bụng, được bữa ăn thịnh soạn như thế này thì còn gì
bằng. Vì vậy, chỉ một loáng sau nồi cơm to đùng và toàn bộ thức ăn, bia bọt đã
được thanh toán xong. Mọi người nhẩn nha ngồi nhấm nháp nước ngọt. Cái vị ngòn
ngọt rất lạ, lại tê tê đầu lưỡi làm cho ai cũng thấy thú vị. Cầm lon nước ngọt
trên tay, cố đọc những hàng chữ bằng tiếng Anh, Hữu nhủ thầm: “Đi đánh nhau mà
chơi sang thế này thì tiền của đâu chịu nổi”.
Có vẻ như đã thỏa mãn cái dạ dày
nên Kiệm đi ngay vào công việc:
- Lần này chúng tôi vào đây có
nhiệm vụ tổ chức tập huấn cho các đơn vị trong này một số vấn đề mới về chiến
thuật và sửa chữa xe pháo. Trong các nội dung tập huấn có cả nội dung xe tăng
tiến công thành phố, thị xã. Thật may lại gặp dịp xe tăng chúng ta vừa tham gia
giải phóng Phước Long này. Vì vậy, chúng tôi muốn xuống tận nơi tham quan và
gặp gỡ các anh em trực tiếp chiến đấu. Qua đó rút ra những bài học kinh nghiệm
để bổ sung vào bài giảng và phổ biến rộng rãi trong lực lượng thiết giáp toàn
quân. Ngay sau đây, đề nghị các anh triệu tập mấy đồng chí cán bộ đại đội đã
trực tiếp chiến đấu trong những ngày qua lên đây cùng đi với đoàn.
Nghi gọi một chiến sĩ liên lạc
lại truyền đạt chỉ thị. Chỉ một loáng sau đã thấy đại đội trưởng đại đội 3, đại
đội trưởng đại đội 10 và Cân, chính trị viên đại đội 1 có mặt. Thấy báo cáo là
chính trị viên, Kiệm có vẻ hơi không bằng lòng. Đoàn phó Hồng vội giải thích:
- Báo cáo anh, đại đội 1 là đại
đội chủ công, tham gia đánh địch trên hướng chủ yếu của chiến dịch. Ngay từ
trận đánh chi khu Phước Bình, đại đội trưởng đã bị thương, hiện đang bị sốt cao.
Vì vậy, các trận đánh vào Phước Long đều do đồng chí Cân, chính trị viên chỉ
huy- Anh cười hóm hỉnh- Nếu tính số trận tham gia thì cậu này tham gia nhiều
nhất đấy ạ.
Nét mặt Kiệm giãn ra:
- Thế thì tốt! Đồng chí Nghi và
ba đồng chí lên đi xe với tôi- Anh chỉ mấy trợ lý- Còn các cậu xuống đi với xe
anh Hồng.
Hữu và Cân cũng đã nhận ra nhau
nhưng chỉ kịp nắm tay nhau thật chặt. Chưa nói với nhau được câu nào nhưng Hữu
cảm nhận một cách rõ ràng người chiến sĩ yêu thơ năm nào đã có sự trưởng thành
vượt bậc.
*
Hai chiếc xe bám sát nhau chạy về
hướng thị xã. Trên đường, lác đác từng toán bà con tản cư nay trở về nhà. Người
nào cũng lếch thếch tay xách nách mang nhưng gương mặt thì tươi roi rói. Có lẽ
những người dân này đã quá chán ngán cái chính thể mà họ đã sống dưới đó mấy
chục năm trời và hy vọng vào một thể chế mới đã được thiết lập trên quê hương
họ từ ngày hôm qua.
Theo sự chỉ dẫn của Cân, hai
chiếc xe lần lượt đi qua chi khu Phước Bình, cầu Đắc Gion, bãi để xe cơ giới, trại Lê Lợi,
trung tâm hành quân, dinh tỉnh trưởng và đích cuối cùng là tòa thị chính. Đến
từng điểm, Kiệm đều bắt xe dừng lại và yêu cầu các cán bộ đi cùng mô tả lại
trận đánh tại đó. Ngoài việc nghe kỹ về diễn biến anh còn yêu cầu các cán bộ
đại đội đưa ra nhận xét về tình hình chỉ huy, hiệp đồng và những ưu khuyết điểm
mà họ nhận thấy.
Cuối buổi chiều cả đoàn mới đến
tòa thị chính. Ở đó có một đại đội bộ binh chốt giữ và là nơi làm việc của ủy
ban quân quản vừa mới được thành lập. Ngước nhìn ngôi nhà hai tầng bề thế còn
khá nguyên vẹn, lại có một cái tháp cao như tháp chuông nhà thờ ngay chính giữa
mặt tiền, Kiệm ngạc nhiên:
- Lạ nhỉ? Tại sao nó lại làm cái
lầu cao ngay chính giữa mặt tiền thế kia? Trông cứ ngang phè phè ấy!
Mấy cán bộ xe tăng cũng chẳng
biết gì nên chỉ xì xào trao đổi. Một cán bộ quân quản, dáng chừng là lực lượng
địa phương hoạt động lâu năm ở đây xen vào giải thích:
- Thưa các anh! Ở trong này ngụy
quyền Sài Gòn áp dụng chính sách chính quyền quân sự. Mỗi tỉnh là một tiểu khu,
tỉnh trưởng là sĩ quan. Như ở Phước Long này tỉnh trưởng là đại tá Nguyễn Thống
Thành. Còn tòa hành chính, gọi là thế nhưng thực ra nó cũng như nơi làm việc
của cơ quan chỉ huy tiểu khu. Vì vậy, cái lầu cao kia có thể coi như một đài
quan sát. Đứng trên đó các anh có thể nhìn thấy toàn bộ thị xã và các vùng ven
nội.
Kiệm gật gù:
- Hay thật! Xin cảm ơn đồng chí
đã có lời giải thích rất thấu đáo- Kiệm bắt tay người cán bộ quân quản thật
chặt, anh cười làm thân- Vậy, xin phép anh chúng tôi lên đó một lát có được
không?
Người cán bộ quân quản tươi cười:
- Vâng! Xin mời các anh!
Quả thật, đứng trên cái lầu cao
trước tòa thị chính các anh có thể nhìn thấy rõ toàn cảnh thị xã. Không chỉ
thế. Về phía bắc và phía đông các anh có thể nhìn thấy những rừng cao su xanh
rì bên kia sông Bé. Về phía tây có thể nhìn rõ dẫy đồi thấp um tùm cây cối bên
kia suối Đắc Gion, thấp thoáng đây đó là những đoạn đường đất mà các anh mới đi
từ Bù Đốp về. Về phía nam có thể nhìn thấy chi khu Phước Bình với những dãy nhà
dài và rõ nhất là cái đường băng sân bay đang sáng lên nhờ nhờ trong nắng chiều.
Ngắm nghía một lúc, Kiệm gật gù:
- Đúng đây là một đài quan sát
quân sự thật. Từ đây có thể thấy được những hoạt động trên cả một vùng rộng
lớn.
Cân xuýt xoa:
- Thảo nào mà nó chỉ điểm cho
pháo binh và máy bay đánh trúng thế. Hôm mồng Hai, chúng tôi cứ chạy đến đâu là
pháo nện đến đó. Cả máy bay nữa, kể cả lúc mình đã tìm chỗ ẩn nấp rồi, cứ tưởng
kín mà nó vẫn đánh sát sạt. Thành ra, đại đội tôi đã vào tận đến chợ trung tâm
kia kìa- Anh chỉ khu chợ lúp xúp cách đó chừng dăm trăm mét- Chỉ còn vài bước
chân nữa là đến đây mà rồi lại phải quay ra vì không thấy bóng một chiến sĩ bộ
binh nào đi cùng. Lúc ấy trời lại sắp tối nữa.
Kiệm nhíu mày:
- Lại vẫn trục trặc chuyện hiệp
đồng giữa xe tăng và bộ binh à?
Mấy cán bộ đoàn H6 cùng gật đầu.
Có vẻ chưa hết bức xúc, Cân nói luôn một mạch:
- Báo cáo thủ trưởng, còn chưa
bằng trận thứ hai cơ. Hôm ấy, sau khi xung phong đánh qua trại Lê Lợi, khi phát
triển đến ngã ba sân bay tôi quay lại nhìn. Đã chẳng thấy bóng đồng chí bộ binh
nào, lại còn phát hiện mấy thằng ngụy trèo lên phía sau xe định thả lựu đạn
nữa. Tôi mà không nhanh trí dùng chế độ chỉ mục tiêu gạt bọn chúng xuống thì
không biết sẽ xảy ra chuyện gì.
Kiệm quay sang Hồng và Nghi gặng:
- Tình hình như thế các anh có
nắm được không?
Nghi gật đầu:
- Báo cáo thủ trưởng, sau khi rút
ra anh em đều có phản ánh với chúng tôi. Chúng tôi cũng báo cáo lại với bộ tư
lệnh chiến dịch và trao đổi với chỉ huy các trung đoàn bộ binh. Thực tình là ai
cũng biết cả. Tuy nhiên, thủ trưởng cũng phải thông cảm cho họ. Các đơn vị này
đã tác chiến liên tục từ đầu chiến dịch, cơ động liên tục, lại không được bổ
sung quân số nên mỗi đại đội chỉ còn mười lăm, hai mươi tay súng. Trong khi đó
máy bay và pháo binh địch bắn chặn quá dày. Cứ chỗ nào xe tăng xuất hiện là
chúng bắn vào đấy. Vì vậy anh em người ta không thể theo sát xe tăng được.
Kiệm gật gù đăm chiêu:
- Đúng thế thật! Người ta mà chạy
theo mình thì cũng bị thương vong hết- Anh lại nhìn quanh cái lầu- Công nhận
cái lầu này cũng lợi hại thật đấy, các cậu chạy đến đâu là nó phát hiện được
ngay. Mà sao các cậu không tương cho nó một quả nhỉ?
Mấy anh em H6 cùng cúi mặt. Đúng
là họ không nhận thấy vị trí quan sát này có ý nghĩa như thế nào? Đại đội
trưởng đại đội 3 rụt dè:
- Báo cáo thủ trưởng, đúng là
chúng tôi cũng không thật tinh. Nhưng thực tình trước khi đánh vào đây chúng
tôi có biết tý gì về địa hình địa vật và các mục tiêu nó nằm ở đâu đâu. Đi
trinh sát thì đứng mãi ở cái điểm cao bên kia sông mà nhìn vào thôi. Bản đồ
cũng không có. Đến lúc đánh nhau thì khói lửa mù mịt, bên đại đội tôi còn có xe
đi lạc sang bên hướng của đại đội 1 cơ. May mà thị xã này cũng nhỏ chứ nếu nó
to hơn một tý thì chẳng biết đằng nào mà lần.
Đoàn phó Hồng bổ sung:
- Báo cáo anh, ý định giải phóng
Phước Long thực ra chỉ xuất hiện khi đợt Một của chiến dịch này phát triển
thuận lợi. Chính vì vậy việc chuẩn bị bản đồ quân đoàn không tiến hành kịp.
Ngay cả bộ chỉ huy chiến dịch cũng chỉ có bản sơ đồ do các đồng chí hoạt động
bí mật ở đây cung cấp để chỉ huy thôi ạ.
Kiệm gật đầu:
- Đây cũng là một vấn đề đặt ra
trong tác chiến ở các đô thị sắp tới. Mà sao nó bé tý hin thế này mà các ông ấy
phải cù nhày mất cả tuần nhỉ?
Đến lượt đại đội trưởng đại đội
10 lên tiếng:
- Báo cáo phó tư lệnh, để tình
hình kéo dài thế này theo tôi có nguyên nhân về sử dụng lực lượng. Đại đội tôi
được sử dụng làm dự bị của chiến dịch, đến ngày hôm kia mới được tung vào chiến
đấu. Nhưng lúc nhận lệnh tôi mới ngớ ra là trên chỉ đưa một trung đội 3 xe vào.
Kết quả là vẫn không giải quyết xong. Đến hôm qua, trên mới quyết đưa cả đại
đội vào, cộng với các xe còn lại của “xê” 1, “xê” 3 tập trung lại đánh nên dứt
điểm được ngay. Theo tôi, nếu sử dụng lực lượng tập trung hơn chắc chắn sẽ
không kéo dài như thế này.
Kiệm ngước nhìn Hồng, đoàn phó H6
nhỏ nhẹ:
- Báo cáo anh, chúng tôi cũng đã
có ý kiến với bộ chỉ huy chiến dịch nhưng các anh ấy cũng có lý do để sử dụng
như vậy. Như tôi đã nói hồi nãy, sức chiến đấu của các đơn vị bộ binh tham
chiến trận này đã suy giảm quá nhiều vì chiến đấu liên tục dài ngày mà không
được bổ sung, nghỉ ngơi. Vì vậy, với một thị xã được phòng thủ nhiều tầng,
nhiều lớp như thế này, xe tăng lại chỉ tiến công theo được một hướng thì sử
dụng như ban đầu là hợp lý. Riêng việc chỉ tung một trung đội của đại đội 10
vào đánh trận hôm mồng Năm thì chính tôi cũng bất ngờ. Hôm đó tôi đang xuống
rút kinh nghiệm với hướng chủ yếu bên đại đội 1. Ngay sau đó tôi có ý kiến và
hôm qua các anh ấy đã quyết định tung cả đại đội vào.
Kiệm gật gù ra chiều đã hiểu, anh
hất cằm:
- Vậy tổng kết lại, trận này tổn
thất của xe tăng thế nào?
Nét mặt đoàn phó Hồng và tham mưu
phó Nghi tươi hẳn lên. Nghi hồ hởi:
- Báo cáo phó tư lệnh, lần này xe
tăng ta thiệt hại không đáng kể ạ. Chỉ có ba xe bị mìn, một xe bị bom và hai xe
trúng đạn chống tăng nhưng không cháy, chỉ bị hỏng đường điện tháp pháo. Tất cả
xe hỏng đã được kéo về khu tập kết và đang khắc phục. Về người chỉ có một đồng
chí hy sinh và mấy đồng chí bị thương nhưng cũng không nặng lắm. Có thể nói đây
là một thành tích đáng kể đấy ạ!
Kiệm mừng rỡ:
- Thế hả? Thế thì tốt quá. Thật
tình, hôm ở B3 nghe tin các cậu đánh Phước Long, tớ cứ nơm nớp sợ lại xảy ra
một cái An Lộc nữa thì chẳng còn mặt mũi nào- Anh nghiêng đầu- Các cậu có bí
quyết gì không? Nói đi xem nào!
Hồng khiêm tốn:
- Thì cũng nhờ rút kinh nghiệm từ
trận An Lộc thôi, thủ trưởng ạ. Trước hết, về mặt đội hình chúng tôi quyết định
tổ chức thành hai thê đội, hình thành hai tuyến cách nhau chừng hai trăm mét để
hỗ trợ và bảo vệ lẫn nhau được. Thứ hai là trước khi qua các ngã ba, ngã tư
phải thăm dò, đảm bảo diệt hết địch mới được qua. Thứ ba là phải tăng cường
quan sát các nhà cao tầng, các ngõ hẻm không được để địch lợi dụng, bất ngờ bắn
vào sườn. Và một biện pháp quan trọng nữa là không được tách rời với bộ binh.
Nếu không thấy bộ binh phải kiên quyết dừng lại. Chính vì thực hiện tốt những
biện pháp đó mà chúng tôi đã giảm được tổn thất xuống đến mức này đấy ạ.
Kiệm gật đầu:
- Tốt lắm! Đó đúng là những bài
học xương máu- Anh chỉ tay vào hai trợ lý tham mưu- Các cậu nhớ bổ sung ngay
những kinh nghiệm này vào tài liệu tiến công thành phố, thị xã nhé! Còn bây giờ
ta về thăm anh em một chút. Ngay đêm nay chúng tôi sẽ về đoàn bộ, các anh ạ.
Nói rồi Kiệm xăm xăm bước lại
phía cầu thang. Tuy nhiên, anh lại đột ngột dừng lại nhìn về phía cái chợ. Mọi
người thấy vậy cũng đứng lại chờ. Chừng một phút sau Kiệm mới thốt ra:
- Này, giá như ta tổ chức một mũi
thọc sâu, cho bộ binh lên sau tháp pháo xe tăng rồi cơ động với tốc độ cao lao
thẳng vào đây thì có khi trận đánh sẽ kết thúc sớm hơn nhiều đấy, các cậu nhỉ!
Hồng, Nghi và mấy cán bộ cùng đi
đều trầm ngâm suy nghĩ. Lát sau Hồng gật
đầu công nhận:
- Đúng vậy! Có lẽ từ nay về sau
khi đánh chiếm thành phố thị xã nên tổ chức một mũi thọc sâu, đánh vào mục tiêu chủ yếu, vào cơ quan đầu não chỉ
huy của bọn chúng thì mới kết thúc nhanh trận đánh được.
Cả đoàn xuống lầu. Hữu và Cân còn nán lại một
chút, hai anh em hẹn nhau sẽ nói chuyện nhiều sau khi Cân về. Hoàng hôn đang
xuống dần. Lác đác đã thấy le lói ánh đèn, nhà nào đó còn máy phát điện. Tiếng
gọi nhau và cười đùa í ới. Thị xã giải phóng mới có một ngày mà sao thanh bình
quá.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét