Đối với phó tư lệnh Đào thì đêm 27 tháng Tư đó thật là
dài. Ngay từ chập tối ông đã quanh quẩn ở hầm tổng đài để ngóng từng mẩu tin từ
phía H02 gửi về. Theo quy ước, nếu không có gì đặc biệt thì cứ mỗi đầu giờ H02
sẽ báo cáo một lần bằng mật khẩu về vị trí cũng như tình hình đơn vị. Vì vậy có
đi đâu đó nhưng cứ sắp đến giờ đã thấy ông xuất hiện ở cửa hầm. Ông sốt ruột
cũng phải thôi. Có ai lại không biết rằng khi hứa với tư lệnh mặt trận rằng H02
sẽ có mặt ở Nam Cửa Việt trước 4 giờ sáng là ông đã đi một nước cờ rất mạo
hiểm, có thể nói là “được ăn cả, ngã về không”. Quả thật, nếu “nó” không đến
đích trước thời gian quy định mà lại phơi lưng giữa đồng trống như ở Vinh Quang
Thượng thì có lẽ ông chỉ còn cách “chui xuống lỗ nẻ”. Mà thế nào đã hết, sẽ còn
bao nhiêu hệ lụy kéo theo nữa chứ. Nhưng ông tin vào các đồng đội của mình. Sau
thất bại hôm mồng Hai tháng Tư họ đã rút kinh nghiệm một cách rất nghiêm túc,
rất sâu sắc và cũng đã cùng nhau bàn bạc tìm ra những giải pháp tốt nhất để
khắc phục những yếu kém của mình. Đó là những bài học đã phải trả bằng biết bao
máu, mồ hôi và nước mắt. Vì vậy ông tin rằng đêm nay nhất định họ sẽ thực hiện
được yêu cầu của trên đề ra.
Và đúng như vậy thật. Lúc gần 3 giờ sáng một bức điện
hết sức ngắn gọn: “Lệ Thủy đã qua đò số 2” được gửi về đã làm ông thở phào nhẹ
nhõm. Như vậy là các đồng đội của ông đã vượt được con sông Cửa Việt, vật chướng
ngại chủ yếu nhất trong cuộc hành quân này. Thế là bước đầu đã thành công. Mà
đầu đã xuôi thì thế nào đuôi cũng lọt. Ít phút sau một bức điện nữa báo về: “Lệ
Thủy đã về nhà mới”. Căn hầm chật chội như muốn vỡ tung bởi niềm vui. Trong lúc
mấy trợ lý hớn hở bắt tay chúc mừng nhau thì ông lặng lẽ đứng nhìn về phía nam
như muốn gửi gắm tất cả niềm tin của mình vào những người đồng đội ở nơi xa đó.
Một lúc sau ông quay lại nhắc:
- Thôi, các cậu tranh thủ về hầm nghỉ ngơi một chút
đi! Còn hai tiếng nữa mới đến giờ nổ súng cơ.
Nhắc nhở mọi người như vậy nhưng ông lại lôi tấm bản
đồ dí sát vào ngọn đèn bão tù mù như đang toan tính một điều gì đó. Mãi đến gần
5 giờ ông mới đứng dậy tập mấy động tác võ thể dục rồi ngồi im một lúc như
người nhập thiền. Trước giờ nổ súng đã thấy ông có mặt ở sở chỉ huy mà vẫn tỉnh
như sáo.
Từ hôm bắt đầu đợt Hai của chiến dịch, sở chỉ huy mặt
trận lúc nào cũng sôi sùng sục. Tư lệnh mặt trận có lúc hai tay hai tổ hợp điện
thoại, hết quát vào bên này lại nhỏ nhẹ vào bên kia. Những báo cáo tình hình
dồn dập truyền về. Những mệnh lệnh, chỉ thị cũng nối nhau được gửi đi. Ai cũng
hiểu giờ phút quyết định của chiến dịch đã đến.
Dường như tư lệnh mặt trận cũng đang nóng lòng muốn
biết tình hình cơ động của H02 nên vừa thấy ông Đào ló mặt vào hầm chỉ huy đã hỏi
ngay:
- Thế nào? H02 đến đâu rồi?
Phó tư lệnh Đào đứng nghiêm lại:
- Báo cáo thủ trưởng, H02 đã có mặt tại vị trí tập kết
lúc 3 giờ 30!
Tư lệnh mặt trận nở nụ cười rõ tươi:
- Thế thì tốt lắm!- Ngẫm nghĩ một lát ông vẫy phó tư
lệnh Đào lại gần- Bên cánh đông hôm nay chủ yếu là tác chiến của H02. Vì vậy
anh trực tiếp theo dõi bên ấy giúp tôi nhé.
Đúng lúc ấy trưởng phòng tác chiến mặt trận lại gần tư
lệnh:
- Báo cáo thủ trưởng! Đã sắp đến giờ nổ súng ạ!
- Tình hình các hướng thế nào?- Tư lệnh mặt trận ngước
lên.
- Dạ! Các hướng đã báo cáo về đủ. Trên tất cả các
hướng bộ đội đã sẵn sàng. Thủ trưởng có chỉ thị gì không ạ?
- Không! Cứ tiến hành theo đúng kế hoạch- Tư lệnh mặt
trận lắc đầu.
- Rõ!- Vừa dứt lời anh đã quay về bên máy điện thoại
của mình và dõng dạc- Các hướng chú ý nhận lệnh! Thực hiện theo kế hoạch!
Sở chỉ huy lặng đi, một không khí trang nghiêm trùm
lấy căn hầm. Những người có mặt dường như đều cố giữ im lặng để đón nghe những
âm thanh mà tất cả đang mong đợi- âm thanh của trận pháo hỏa chuẩn bị mở màn
cho đợt Hai chiến dịch.
***
Đúng 5 giờ 30 phút ngày 28 tháng Tư, một trận pháo
kích dữ dội lại dội xuống cụm các căn cứ Đông Hà, Ái Tử, Quảng Trị, La Vang.
Hơn một chục trận địa pháo tầm xa cùng các dàn hỏa tiễn H12, A12, các trận địa
ĐKB và trận địa bắn ngắm trực tiếp của xe tăng… hòa thành một bản hợp xướng
trầm hùng của lửa và thép chụp xuống đầu quân địch. Các cứ điểm địch chìm ngập
trong khói lửa. Các trận địa pháo và pháo hạm của địch cũng bắt đầu phản pháo
nhưng xem chừng đã yếu ớt đi nhiều. Tư lệnh mặt trận phá tan sự im lặng bằng
cái giọng đầy hứng khởi:
- Rồi các anh xem! Giỏi lắm thì chúng nó cũng chỉ trụ
lại được một, hai ngày nữa mà thôi.
Không ai nói gì nhưng tất cả đều tin như vậy. Lực của
ta đã lớn mạnh lên nhiều. Còn thế của ta hôm nay cũng đã khác.
Hơn 8 giờ, cánh bắc báo cáo một trung đoàn đã đột nhập
vào được một số đường phố của Đông Hà. Một trung đoàn đã đánh chiếm được Trung
Chỉ, quân địch tháo chạy về Đại Áng. Tiếng ồn ào đầy hứng khởi lan nhanh khắp
cả khu vực sở chỉ huy: “chắc chắn hôm nay ta sẽ chiếm được Đông Hà”.
Trong lúc đó thày trò ông Đào vẫn loay hoay bên chiếc
máy vô tuyến điện. Trời không nóng nhưng cái áo của Bắc và mấy chiến sĩ thông
tin đều đẫm mồ hôi. Đã hơn một tiếng rồi các anh không thể liên lạc được với
H02. Trả lời cái nhìn như một câu hỏi của phó tư lệnh Đào, Bắc lắc đầu chán
nản:
- Báo cáo thủ trưởng, vẫn không liên lạc được.
- Đã có kinh nghiệm rồi sao vẫn để thế này?- Ông Đào
nhăn mặt gắt.
- Dạ! Lần này đội hình H02 đi đã có xe chỉ huy 50PU đi
theo! Nhưng chắc là do “nó” liên tục di chuyển nên chưa kịp triển khai đài tầm
xa, thủ trưởng ạ- Bắc phân trần.
- Thế bây giờ thì chịu à?- Ông Đào trừng mắt.
Bắc bối rối:
- Trước mắt thì mình cứ phải đợi thôi. Khi nào xe chỉ
huy “nó” dừng lại triển khai đài tầm xa mình chắc chắn sẽ bắt được liên lạc!
Biết có làm căng cũng chẳng giải quyết vấn đề gì ông
Đào lẳng lặng bỏ lên hầm chỉ huy. Nhưng những diễn biến ở đó lại làm ông càng
nóng ruột.
Cánh Bắc tiếp tục báo về: lúc 10 giờ ta chiếm được cầu
Lai Phước, đặt bộc phá phá cầu. Đông Hà chính thức bị cô lập từ bốn phía. Quân
địch ở Đông Hà hoang mang cực độ, nhiều chỗ bỏ khí giới, xe cộ để thoát thân.
Binh lính địch tràn vào các làng xóm ven đường cướp quần áo, thuyền ghe của
nhân dân để tháo chạy.
Cánh Tây đã giải phóng Triệu Ái, Triệu Giang và đánh
chiếm được một phần căn cứ Ái Tử. Quân địch đang chống cự điên cuồng.
Cánh Nam
đã đưa một trung đoàn qua sông Thạch Hãn tổ chức tiến công vào thị xã. Đã đánh
chiếm được ga Quảng Trị, đang chuẩn bị đánh cầu.
Thế mà cánh Đông chỉ thấy báo cáo đang phát triển theo
kế hoạch. Có vẻ như ở sở chỉ huy cánh đông cũng không nắm được gì cụ thể hơn so
với ở đây. Ruột gan ông Đào nóng như lửa đốt. Ông sốt ruột cũng là lẽ thường.
Nếu như H03 đã xuất kích từ hôm qua và chiến thuật đưa xe tăng xuống công sự để
phá vỡ lớp vỏ cứng của địch đã thành công thì chiến thuật tiến công trong hành
tiến trong trận thọc sâu dọc duyên hải cánh đông của H02 vẫn chưa có câu trả
lời. Không muốn thấy đôi mắt đầy ẩn ý của tư lệnh mặt trận ông lại bỏ xuống hầm
thông tin.
Sự nôn nóng của phó tư lệnh Đào chỉ được giải tỏa lúc
gần trưa khi đồng chí chiến sĩ thông tin chạy bổ vào tìm. Ông hấp tấp bước như
chạy vào hầm thông tin. Bắc đang nói gì đó vào tổ hợp quay lại:
- Mời thủ trưởng vào nói chuyện trực tiếp với anh Lãm!
Ông Đào lập cập choàng đôi tai nghe lên đầu, miệng lắp
bắp:
- Số 1 đây! Số 2 nghe rõ không?- Chắc bên đầu kia đã
nghe rõ nên nghe ông giục- Ừ! Thế báo cáo đi! Nói chậm thôi!
Không biết bên kia nói những gì, chỉ thấy ông Đào luôn
mồm “À”, “Ừ”. Gương mặt ông cứ hồng dần lên đầy phấn khích. Một lát sau ông nói
to:
- Đợi đã nhé! Bắc đâu, mang bản đồ ra đây! Tìm cho tôi
những địa danh này. Nào, nói đi! Ngô Xá hả? Phương Lang hả? Gia Đẳng hả? Được
rồi! Bắc đánh dấu vào cho tôi! Kết quả cụ thể thế nào? Không cần mật ngữ nữa,
cứ nói thẳng ra cũng được! Bắn rơi một máy bay OV10, một máy bay trực thăng hả?
Bắn cháy một xe tăng, một xe thiết giáp, bắt sống một xe thiết giáp M113 hả?
Tốt lắm! Về phía ta thì sao? Cháy một xe tăng, một xe thiết giáp hả? Nhớ nhắc
anh em chú ý công tác thương binh, tử sĩ nhé! Thôi, được rồi! Nhớ giữ liên lạc
thường xuyên đấy!- Gỡ đôi tai nghe ra khỏi đầu trao cho người chiến sĩ thông
tin ông quay sang Bắc- Thế nào, tìm được chưa?
Bắc đã tìm được và đang lấy bút chì đỏ khoanh tròn vào
mấy địa danh trên. Anh trở đầu cây bút chỉ cho ông Đào xem từng vị trí. Ông Đào
hể hả:
- Thế là thành công rồi! Như vậy là mũi thọc sâu này
đã xuống đến nam thị xã Quảng Trị rồi phải không? Còn mũi đánh vào Ngô Xá có
phải sát nách thị xã, cắt hẳn con đường ra cảng Mỹ Thủy rồi. Lại còn một mũi
nữa đã phá tan trại tập trung Gia Đẳng. Như vậy mục tiêu cô lập Quảng Trị ở
phía đông đã đạt được- Ông chỉ vào bản đồ- Anh Bắc tính xem từ sáng đến giờ anh
em mình đã tiến được bao nhiêu cây số?
Móc từ trong rúi ra chiếc địa bàn quân dụng Bắc lăn
bánh xe theo con đường số 8 từ nam sông Cửa Việt đến địa điểm xa nhất mà anh
vừa đánh dấu rồi đưa lên tận mắt nhìn, phải một phút sau Bắc mới thốt ra được:
- Hơn ba mươi cây số thủ trưởng ạ!
Ông Đào tươi hẳn nét mặt, những nếp nhăn trên trán
cũng như giãn ra:
- Tuyệt vời! Tốc độ tiến công trên 30 cây số trong một
buổi sáng. Tôi phải sang gặp tư lệnh mặt trận ngay bây giờ.
Ở sở chỉ huy những tin tức đầy phấn khởi từ các hướng
vẫn liên tục dội về. Những nét mệt mỏi trên gương mặt của tư lệnh mặt trận và
các sĩ quan ở sở chỉ huy hình như đã tan biến theo từng bước tiến của bộ đội.
Nhác thấy bộ dạng tươi tỉnh của ông Đào, tư lệnh mặt
trận đã đoán ra ngay tình hình:
- Ngon lành rồi hả?
Ông Đào hớn hở như trẻ nhỏ được khen:
- Báo cáo thủ trưởng, H02 đã đánh xuống đến phía nam
thị xã Quảng Trị rồi ạ!
Tư lệnh mặt trận trợn mắt:
- Nhanh như vậy sao?
Ông Đào tiến sát đến bên tấm bản đồ vẫn trải rộng
trước mặt tư lệnh mặt trận, chỉ vài giây ông đã tìm ra mấy địa danh cần thiết
và chỉ tay vào:
- Báo cáo tư lệnh, anh em đã chiếm được Ngô Xá, Gia
Đẳng và Phương Lang. Ngô Xá thì sát nách thị xã, còn Phương Lang xuống tận phía
nam đây này.
Tư lệnh mặt trận hít hà:
- Tốt lắm! Như vậy là phía đông chúng đã bị cô lập
rồi, hết đường chạy ra biển. Này, nhưng sao “nó” đánh nhanh thế!
Ông Đào phấn khởi:
- Đó chính là một thế mạnh của binh đoàn bộ binh cơ
giới đấy thủ trưởng ạ. Gì chứ tốc độ tiến công của nó có thể đạt vài chục ki-
lô- mét một ngày.
Tư lệnh mặt trận gật đầu:
- Được! Ta cần tiếp tục phát huy thế mạnh này. Anh
thông báo cho anh em sẵn sàng thọc sâu xuống phía nam. Nếu điều kiện thuận lợi
thì vượt luôn sông Mỹ Chánh sang Thừa Thiên nhé!
Ông Đào vừa trả lời vừa quày quả về vị trí của mình.
Quá trưa, quân ta đã làm chủ cầu Quảng Trị, uy hiếp
trực tiếp sở chỉ huy sư đoàn 3 ngụy.
Ba giờ chiều ta hoàn toàn làm chủ thị trấn Đông Hà.
Quân địch rút chạy bỏ lại hàng chục xe quân sự.
Bị đánh từ nhiều hướng, bị cắt ra từng mảng, bị cô lập
không thể chi viện ứng cứu lẫn nhau, quân địch ở Quảng Trị hoang mang tột độ.
Bộ tư lệnh mặt trận đôn đốc các đơn vị liên tục tiến công, quyết không để quân
địch hồi phục.
Ngày 29 tháng Tư chi khu quân sự Triệu Phong đầu hàng.
Sáng hôm đó quân ta cũng chiếm được cầu Nhùng, cắt dứt đường số Một ở phía nam
Quảng Trị
Ngày 30 tháng 4 ta tiếp tục tiến công căn cứ Ái Tử và
đánh chiếm cầu Bến Đá. Hai giờ chiều căn cứ Ái Tử đã bị xoá sổ. Quân địch túa
vào các làng xóm xung quanh cướp thuyền của dân để vượt sông chạy về Quảng Trị.
Các loại phương tiện chiến trang và xe cộ vứt đầy đường.
Bị cô lập cả bốn phía, lại bị uy hiếp trực tiếp Bộ Tư
lệnh sư đoàn 3 và tỉnh trưởng Quảng Trị quyết định cho “rút lui có kế hoạch”.
Chúng tổ chức hàng chục đợt tiến công để khai thông đường Một nhưng bất thành.
17 giờ ngày 1 tháng Năm bốn cánh quân gặp nhau tại khu
vực thành cổ. Trước đó vài phút chiếc trực thăng cuối cùng vội vã cất cánh chở
theo chuẩn tướng Vũ Văn Giai và Bộ Tư lệnh sư đoàn 3. Thị xã Quảng Trị, thị xã
đầu tiên của miền Nam
được giải phóng.
Biết là bị ngăn chặn nhưng không còn cách nào khác, tàn
quân địch vẫn phải mở đường máu rút lui theo quốc lộ Một . Tư lệnh mặt trận
lệnh cho cánh đông tiến công đánh chiếm quận lỵ Hải Lăng để hợp quân với cánh
nam chặn đường rút lui của địch. Cuộc rút lui của tàn quân địch trở nên hết sức
khó khăn. Chúng đi đến đâu cũng bị quân ta bám đánh. Đoạn đường 30 ki- lô- mét
từ Quảng Trị về Mỹ Chánh trở thành đại lộ kinh hoàng của chúng. Hàng trăm xe
tăng, thiết giáp, xe ô tô và quân trang, quân dụng bị bỏ lại trên đường. Ngày 2
tháng Năm tỉnh Quảng Trị hoàn toàn giải phóng.
Khi nhận được tin bốn cánh quân đã hội tụ với nhau tại
dinh tỉnh trưởng Quảng Trị, Tư lệnh mặt trận cười sảng khoái:
- Có thế chứ! Đánh như vậy thì chúng nó chịu làm sao
nổi!- Ông cao giọng đầy phấn khích- Bên Tham mưu khẩn trương chọn địa điểm và
cho triển khai sở chỉ huy ngay tại căn cứ sư đoàn 3 ở Ái Tử. Còn các bộ phận khác
chuẩn bị sẵn sàng, đêm mai sở chỉ huy sẽ chuyển vào đó.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét